مرکز بهداشت شهدای والفجر
پشه آئدس و بیماری های منتقله از آن
یکی از گونه های حشرات موجود در طبیعت که می تواند تعدادی از بیماری ها را منتقل کند، پشه آئدس است.
پشه آئدس نزدیک به هزار گونه دارد، اما همه گونه ها ناقل بیماری نیستند. در حال حاضر مهم ترین نوع پشه های آئدس از نظر پزشکی، «آئدس اجیبتی» و «آئدس آلبوپیکتوس» است که در تعدادی از شهرهای شمال و جنوب کشور صید شده است و خوشبختانه تا امروز فاقد عامل بیماری بوده و موارد بیماری، وارده از کشورهای پرخطر به کشور ایران بوده اند.
مهم ترین بیماری های قابل انتقال از پشه آئدس:
- تب دانگ
- زیکا
- تب زرد
- چیکونگونیا
علائم بیماری تب دانگ
- تب بالا
- سر درد
- درد پشت چشم
- درد شدید مفاصل
- حالت تهوع و استفراغ
- بثورات پوستی
- خونریزی از دهان، لثه یا بینی
نکته: در صورت سفر به مناطق پرخطر مانند کشور امارات و در صورت بروز علایم در بازگشت از سفر، به مرکز بهداشت شهرستان یا پزشک مراجعه نمایید.
مهمترین راه انتقال این بیماری:
-از طریق گزش پشه آئدس آلوده به انسان منتقل می شود. هنگامی که یک پشه، فردی آلوده به ویروس مولد بیماری را نیش میزند، ویروس وارد بدن پشه میشود سپس هنگامی که پشه آلوده فرد دیگری را نیش میزند، ویروس وارد جریان خون آن فرد میشود.
خصوصیات پشه های آئدس
- دارای شکل خاص و بدن خال خالی
- خونخواری از انسان و مهره داران اهلی و وحشی
- زمان خونخواری در طول روز و اوج خونخواری در اوایل صبح و قبل از غروب
- محل تخم گذاری ظروف محتوی آب ساخته شده به دست انسان و ظروف کوچک طبیعی
- تخم گذاری در طول روز و اغلب در ظروف تیره رنگ واقع شده در سایه
مهمترین راه انتقال پشه های آئدس در دنیا:
- تجارت لاستیک های دست دوم
- حمل و نقل هوایی، زمینی و دریایی کالاها
- تجارت گیاه لاکی بامبو
راههای کنترل پشه های آئدس:
-نکته مهم: به طور کلی مهم ترین روش کنترل، بهسازی محیط می باشد.
- پشه آئدس برای تخم ریزی، به آب کم نیاز دارد. مانند آبی که در زیر گلدان ها جمع می شود پس خالی کردن مرتب کاسه زیر گلدان توصیه می شود.
- برگرداندن یا وارونه کردن ظروف بی مصرف آب و جلوگیری از دسترسی پشه به آب در ظروف کوچک و بزرگ اطراف محل زندگی انسان.
- در طبیعت برای جلوگیری از گزش این پشه، باید از لباس های رنگ روشن و آستین بلند استفاده کرد.
- این پشه در طول روز فعالیت می کند پس برای محافظت از گزش باید از اسپری دورکننده استفاده کرد.
- از رها کردن ظروف یک بار مصرف در طبیعت خودداری کنیم و ظروف رها شده در اطراف منزل خود را جمع آوری کنیم.
- عدم نگهداری گیاه لاکی بامبو به عنوان یکی از زیستگاه های مورد علاقه پشه آئدس.
- لاستیک های رها شده در طبیعت محل مناسب برای تخم ریزی این پشه است. در نتیجه در صورت وجود لاستیک دست دوم رها شده در محیط یا اطراف منزل، آن را جمع آوری کنید.
- خودداری از سفرهای غیرضروری به مناطق پرخطر مانند کشور امارات
- مدیریت پسماندها
- پوشاندن دهانه ظروف ذخیره آب برای جلوگیری از تخم گذاری پشه آئدس./ مهندس «علی مختاری» مسوول پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر مرکز بهداشت شهدای والفجر