در یکسال اخیر با بحرانی ( پاندمی کرونا) روبرو بودیم که ماهیت آن پیچیدگی خاصی داشت و به دلیل ویژگیهایی مثل دردسترس نبودن روشهای پیشگیری و درمان مورد اطمینان برای این بیماری و تاثیراتی که بر وضعیت اقتصادی و سبک زندگی افراد در پی داشت باعث شد سطح سلامت روان افراد جامعه به میزان چشمگیری افت کند و اختلالات روانپزشکی مانند افسردگی، وسواس فکری عملی و اضطراب شیوع بیشتری داشته است.

افسردگی یکی از شایع ترین تشخیص های روانپزشکی است که از آن به عنوان سرماخوردگی روانی یاد می شود. احساس غمگین بودن واکنش طبیعی ما به مشکلات زندگی است و با گذشت زمان تمام میشود و متفاوت از افسردگی می باشد.

 ملاک های تشخیصی اختلال افسردگی طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی وجود پنج یا تعداد بیشتری از علایم زیر همزمان در یک دوره دو هفته ای که نشانه تغییری در کارکرد قبلی باشد و دست کم یکی از علایم خلق افسرده یا فقدان علاقه یا بی لذتی می باشد.

افسردگی نیز مانند سایر اختلالات روانپزشکی دارای علل زیست شناختی، روانی و اجتماعی می باشد. سایر نشانه ها: افزایش یا کاهش قابل ملاحظه وزن بدون رژیم- بی خوابی یا پر خوابی تقریبا هرروز- بی قراری یا کندی روانی حرکتی .

تحقیقات نشان داده است که احتمال بروز افسردگی در کسانی که در خانواده و اقوام سابقه افسردگی دارند بیشتر از سایر افراد می باشد. همچنین سطح برخی مواد شیمیایی در مغز که به آنها انتقال دهنده های عصبی می گویند و کارشان انتقال پیام بین سلولهای مغز است کاهش می یابد که مهمترین آنها سروتونین می باشد. استرسها از جمله از دست دادن عزیز، نارضایتی از جانعه، تغییر شغل نیز از عوامل روانی اجتماعی ایجاد کننده افسردگی می باشند.

راههای مقابله با افسردگی و خلق منفی:

تغذیه مناسب: اختصاص دادن بخش اعظم تغذیه به میوه ها و سبزیجات و غلات و محدود کردن چربی و شیرینی جات ونوشیدنی های کافئین دارمیتواند به بهبود خلق و خو کمک کند.

-  ورزش: انجام تمرینات ورزشی باعث ترشح سروتونین در مغز می شود و فرد احساس بهتری در مورد خود، احساس خستگی کمتر ، افزایش انگیزه را تجربه خواهد کرد.

-  نورخورشید: باعث ترشح سروتونین در مغز و بهبود خلق میشود.

-  اکتشاف خلاقیت: نقاشی، عکاسی، بافندگی  با هدف لذت و کسب رضایت خاطر به بهبود خلق کمک میکند

-  اختصاص زمان بیشتری برای استراحت مغز به وسیله یوگا و مدیتیشن

حمیده نادری کارشناس واحد بهداشت روان مرکز بهداشت شیراز شهدای والفجر