DASH مخفف عبارت   Dietary Approaches to Stop Hypertension به معنی «رویکردهای غذایی برای توقف پرفشاری خون» است.

این رژیم از سوی مؤسسه ملی قلب، ریه و خون آمریکا (NHLBI) برای کمک به پیشگیری و درمان فشار خون بالا طراحی شده و شواهد علمی متعددی اثربخشی آن را تایید کرده‌اند.

اصول اصلی رژیم DASH

• مصرف زیاد میوه و سبزیجات تازه (۸–۱۰ واحد در روز)
• غلات کامل به جای غلات تصفیه‌شده
• منابع پروتئین کم‌چرب (ماهی، مرغ بدون پوست، حبوبات)
• لبنیات کم‌چرب (۲–۳ وعده در روز)
• کاهش مصرف گوشت قرمز پرچرب، چربی‌های اشباع و قندهای افزوده
• محدودیت مصرف نمک (سدیم) به حداکثر ۲۳۰۰ میلی‌گرم در روز (ایده‌آل: ۱۵۰۰ میلی‌گرم برای افراد با فشار خون بالا)

 مکانیسم اثر DASH بر فشار خون

افزایش دریافت پتاسیم، کلسیم و منیزیم: این مواد به شل شدن دیواره عروق و دفع سدیم اضافی از طریق کلیه کمک می‌کنند.

کاهش سدیم دریافتی: کاهش تجمع مایعات در بدن و کاهش فشار به دیواره عروق.

بهبود عملکرد عروق :به دلیل اثر ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی مواد غذایی تازه.

نمونه برنامه روزانه رژیم DASH (برای ۲۰۰۰ کالری)

صبحانه: یک کاسه جو دوسر + توت‌فرنگی + شیر کم‌چرب

میان‌وعده: یک عدد موز + بادام خام

ناهار: سالاد سبزیجات با مرغ گریل‌شده، نان سبوس‌دار، ماست کم‌چرب

میان‌وعده عصر: هویج و خیار + حمص (پوره نخود)

شام: ماهی سالمون بخارپز + برنج قهوه‌ای + کلم بروکلی بخارپز

قبل خواب: یک فنجان شیر ولرم

مزایای دیگر رژیم DASH

• کاهش خطر بیماری‌های قلبی و سکته مغزی
• کمک به کنترل وزن
• بهبود سطح کلسترول خون
• کاهش ریسک دیابت نوع ۲

نکته پایانی

رژیم DASH نه یک برنامه محدودکننده کوتاه ‌مدت، بلکه یک الگوی تغذیه‌ای سالم و پایدار است که در کنار ورزش منظم و مدیریت استرس، می‌تواند فشار خون را به شکل قابل توجهی کاهش دهد و از قلب محافظت کند./دکتر «نگار میرزاد» مسوول واحد پیشگیری و مبارزه با بیماری های غیر واگیر مرکز بهداشت شهدای والفجر