مرکز بهداشت شهدای والفجر
خوردن و آشــامیدنی بر اساس آموزه های طب ایرانی (بخش دوم)
مواد غذایی مفید و مضر در دوران های مختلف زندگی در افراد سالم بر اساس طب ایرانی:
دوران بـــارداری
×غذاهای مفید :غذاهای آب پز، شورباها، گوشت گوسفند، مرغ، ماهی، زرده تخم مرغ، روغن زیتون، شیر، عسل، بادام، پسته، مویز، فندق، گردو، خرما، سبزیجات خام و پخته و غلات. میوه های رسیده از قبیل سیب، به، انگور، گلابی، انار، زردآلو، آلو و انجیر و مرکبات در دوران بارداری باید از یبوست جلوگیری شود و در صورت بروز آن، باید با خوردن مواد غذایی مثل آلوبخارا و انجیر خیس کرده به طور متناوب آن را برطرف نمود.
×غذاهای مضر : غذاهای سنگین و دیر هضم مانند لازانیا، پیتزا، الویه با سس فراوان، ترشیجات، کافئین مانند چای پررنگ، قهوه، نوشابه های کولا، خوراکی های مصنوعی و صنعتی، آبمیوه های بسته بندی شده، تنقلات ناسالم، رنگ های خوراکی، فست فودها، آب یخ، ملین هایی مانند بنفشه، خطمی
دوران بعد از زایمان
×غذاهای مفید :از روز بعد از زایمان تا 3 هفته اول بعد از زایمان؛ غذاهای مقوی که هضم آسانی دارند مانند زرده تخم مرغ عسلی و عصاره گوشت با ادویه جات خوشبو مثل دارچین و سماق، آب سیب، آب هویج، میوه تازه،سیب و به، شیره انگور، سوپ جو، آب سیب با گلاب، عسل و فالوده سیب استفاده شود.
×غذاهای مضر: غذاهای ترش، شور، غذاهای خمیری مثل ماکارونی و نیز غذاهای کارخانه ای و بسته بندی و یخ زده، قهوه و کاکائو، آب یخ در صورت مصرف ماکارونی؛ برای هضم بهتر همراه با ادویه مصلح آن از جمله آویشن پخته.
دوران شیردهی مادر
×غذاهای مفید مانند شیر برنج، فرنی، نان گندم، برنج، ذرت، حریره بادام، کباب با گوشت گوسفند، گوشت بزغاله، ماهی، جوجه کباب، آبگوشت، آش یا سوپی که با مرغ یا بلدرچین درست شده باشد، آشی که با نخود و جو پخته شده باشد، خوراکی های حاوی گوشت، آش جو، سیرابی و شیردان، ماست و دوغ کم نمک، خربزه، انگور، بادام و فندق، انجیر، کاهو، اسفناج، هویج، شیره انگور مصرف شود.
×غذاهای مضر مانند غذاهای نفاخ، مانده و نمک سود، تند، تلخ، ترش و سبزیجاتی مانند شاهی، نعنا، ترب، سیر و پیاز خام این سبزیجات ممکن است شیر را بدبو و بدطعم کنند و باعث شوند که شیرخوار از خوردن شیر امتناع کند .
دوران نوزادی و ابتدای شیر خوارگی یعنی صفر ماهگی تا پایان شش ماهگی:
×غذاهای مفید مانند شیر مادر
×غذاهای مضر هر چیزی به غیر از شیر مادر یا شیر خشک توصیه شده از سوی پزشک
دوران شیرخوارگی از پایان شش ماهگی تا یک سالگی
×غذاهای مفید: شروع غذای کمکی با مواردی از جمله حریره بادام، شیربادام، سوپ های ساده وقتی کودک دندان در آورد یکی از بهترین غذاها برای او حلیم با گوشت گوسفند یا مرغ با نان خوب پخته شده و حلواهای طبیعی با آرد یا نشاسته و شکر و روغن و مغز خکشبار پودر شده مانند بادام، پسته و گردو است.
×غذاهای مضر مانند غذاهای تند، شور، مواد غذایی فراوری شده و پرادویه، چیپس و پفک، غذاهای کارخانه ای آماده، سوسیس و کالباس و سایر فست فودها و نوشابه های گازدار، انواع سس ها، آبمیوه های صنعتی
دوران شیرخوارگی ازیک سالگی تا دو سالگی
×غذاهای مفید مانند حریره بادام، شیربادام، سوپ های ساده. وقتی کودک دندان در آورد یکی از بهترین غذاها برای او حلیم با گوشت گوسفند یا مرغ با نان خوب پخته شده و حلواهای طبیعی با آرد یا نشاسته و شکر و روغن و مغز خشکبار مانند بادام، پسته و گردو است. در این سن علاوه بر مواد غذایی توصیه شده، آرام آرام از غذاهای مناسب دوران کودکی از بین غذای سفره در کنار شیر مادر می توان استفاده کرد.
×غذاهای مضر مانند غذاهای تند، شور، مواد غذایی فراوری شده و پرادویه، چیپس و پفک، غذاهای کارخانه ای و آماده، سوسیس و کالباس و سایر فست فودها و نوشابه های گازدار، انواع سس ها، آبمیوه های صنعتی
دوران کودکی از 2 تا 8 سالگی
×غذاهای مفید مانند انواع گروه های غذایی شامل غلات کامل، حبوبات، گوشت ها، سبزیجات و میوه جات تازه، مغزهای بادام، پسته، فندق، گردو، سنجد، مویز و انجیر خشک
×غذاهای مضر مانند غذاهای تند، شور، مواد غذایی فراوری شده و پرادویه، چیپس و پفک، غذاهای کارخانه ای و آماده، سوسیس و کالباس و سایر فست فودها و نوشابه های گازدار، انواع سس ها و آبمیوه های صنعتی
دوران نوجوانی از 8 تا 18 سالگی
×غذاهای مفید مانند انواع گروه های غذایی شامل غلات، حبوبات، گوشت ها، سبزیجات و میوه جات تازه، مغزها (بادام، پسته، فندق، گردو،) سنجد، مویز، انجیر خشک ، شیر بادام، شیر فندق مانند شیربادام
×غذاهای مضر مانند غذاهای تند، شور، مواد غذایی فراوری شده و پرادویه، چیپس و پفک، غذاهای کارخانه ای و آماده، سوسیس و کالباس و سایر فست فودها و نوشابه های گازدار، انواع سس ها، آبمیوه های صنعتی
دوران جوانی از 18 تا 30 سالگی
×غذاهای مفید مانند انواع گروه های غذایی شامل غلات، حبوبات، گوشت ها، سبزیجات و میوه جات تازه، مغزهای بادام، پسته، فندق، گردو، سنجد، مویز، انجیر خشک، شیر بادام ، شیر فندق مانند شیربادام
×غذاهای مضر مانند غذاهای تند، شور، مواد غذایی فراوری شده و پرادویه، چیپس و پفک، غذاهای کارخانه ای و آماده، سوسیس و کالباس و سایر فست فودها و نوشابه های گازدار، انواع سس ها، آبمیوه های صنعتی و ... زیاده روی در مصرف مواد غذایی گرم و خشک مانند ادویه جات تند، سیر، پیاز و خردل
دوران میانسالی 30 تا 50 سالگی
×غذاهای مفید مانند گوشت بره و گوسفند، مرغ محلی، بلدرچین، کبک، میوه و سبزی تازه، بادام، پسته، فندق، گردو، مویز، توت، کشمش
×غذاهای مضر مانند غذاهای تند، شور، مواد غذایی فراوری شده و پرادویه، غذاهای کارخانه ای و آماده، سوسیس و کالباس و سایر فست فودها و نوشابه های گازدار، انواع سس ها، آبمیوه های صنعتی
دوران سالمندی بالای 60سال
غذاهای مفید مانند گوشت بره و گوسفند، مرغ محلی، زرده تخم مرغ، آبگوشت نخود، حبوبات، نان و عسل، شیر و عسل و زنجبیل، مرکبات، آب چغندر، کرفس، کاهو با ادویه جات گرم، تره، انجیر، مویز ، بادام، و میوه هایی مانند سیب، انار، گلابی، انگور، توت سفید تازه و خشک
×غذاهای مضر مانند غذاهای تند، شور، مواد غذایی فراوری شده و پرادویه، غذاهای سرخ شده با چربی زیاد، غذاهای کارخانه ای و آماده، سوسیس و کالباس و سایر فست فودها ، نوشابه های گازدار، ماکارونی، انواع سس ها، آبمیوه های صنعتی/ «مریم یارپزشکان» کارشناس سلامت میانسالان مرکز بهداشت شهدای والفجر