شاید شما هم تبلیغات مختلفی را در خصوص استفاده از نمک دریا و توصیه دوستان و آشنایان جهت استفاده از این نمک را شنیده باشید و یا در صفحات مجازی تبلیغات نمک دریا را دیده باشید و این سوال پیش بیاید که تا چه حد این تبلیغات واقعیت دارد؟

برای پاسخ به این سوال که آیا این ادعا درست است یا خیر بهتر است برگردیم به سال ها قبل در ایران و کشورهای دیگر آسیایی و اروپایی و امریکایی که مردم از برآمدگی بزرگی در قسمت جلو گردن که امروزه اصطلاحا گواتر نامیده می شود رنج می بردند. در طی تحقیقات صورت گرفته مشخص شد که استفاده از ید سبب کاهش این عارضه می شود.

در واقع ید نه تنها از گواتر پیشگیری می کند بلکه از عقب ماندگی ذهنی نوزادان، سقط جنین، عقب ماندگی ذهنی و جسمی کودکان نیز پیشگیری می کند و با تاثیر بر هورمون های تیروئید بر عملکرد عصبی بدن تاثیر می گذارد.

چه منابع غذایی حاوی ید است؟

بهترین راه دریافت ید استفاده از منابع طبیعی است. ید در آب، خاک گیاهان و محصولات دام وجود دارد اما میزان این عنصر در محصولات دام و گیاهان بستگی به میزان ید غذای دام و ید موجود در خاک دارد. بخصوص در مناطق کوهستانی به علت اینکه خاک شسته می شود میزان ید موجود در خاک کم می باشد. اما غنی ترین منبع ید ماهی، میگو و جلبک های آب شور دریاست. به دلیل کمبود منابع طبیعی، کشورها راه های متفاوتی را برای افزایش دریافت ید در پیش گرفتند.

 در بسیاری از کشورها از جمله ایران نیز بعد از تصفیه و شست و شوی نمک به ازای هر گرم نمک 40 میکرو گرم ید به صورت یدات اضافه می شود و اگر متوسط مصرف نمک را 10 گرم برای هر فرد در نظر بگیریم تقریبا هر فرد روزانه 400 میکروگرم ید دریافت می کند. هر فرد بزرگسال روزانه 120 تا 150 میکروگرم ید نیاز دارد که در زنان در زمان بارداری تا 290 میکروگرم افزایش می یابد و حداکثر مقداری که مسمومیت ایجاد نمی کند در بزرگسالان 1100 میکرو گرم است.

البته باید در نظر داشت ید به علت اینکه در اثر پخت و پز و یا نور و رطوبت از دست می رود همیشه تمام این ید وارد بدن نمی شود. پس این میزان ید موجود در نمک سبب ایجاد مسمومیت نمی شود هر چند که بدن اضافه دریافت ید را از طریق ادرار دفع می کند.

آیا تبلیغات نمک دریا  واقعیت دارد ؟

·  با تصفیه نمک برخلاف نمک دریا فلزات سنگین که عامل آلودگی و سرطان در انسان است جدا می شود.

·  همچنین با تصفیه عناصر دیگر مانند کلسیم و منیزیم که به مقدار ناچیز در نمک است جدا شده هر چند که نمک دریا نیز این مقدار را بسیار کم داراست و جذب پایینی دارد.

·  از نظر شیمیایی نیز نمک از دو عنصر سدیم و کلر تشکیل شده است که عامل اصلی افزایش فشار خون وجود سدیم است پس در واقع این عامل که هم در نمک دریا و هم نمک یدار وجود دارد که بر روی بیماری پر فشاری خون موثر است.

·  میزان ید نمک دریا 0.1 نمک ید دار است. که این میزان نیز در دریاهای مختلف متغیر است.

با توجه به موارد ذکر شده کلیه کارشناسان معتقد هستند که به علت عوارض نمک های تصفیه نشده و غیر مجاز دریا کلیه افراد جامعه می بایست از نمک های تصفیه شده یددار استفاده نمایند. همچنین طبق آخرین دستورالعمل وزارت بهداشت موارد زیر را در زمان مصرف نمک به خاطر داشته باشید:

·  نمک یددار را نباید در معرض نور مستقیم خورشید و یا رطوبت قرار داد چون ید آن از دست می رود.

·  توصیه می شود نمک ید دار در ظروف بدون منفذ پلاستیکی، چوبی، سفالی یا شیشه ای با سرپوش محکم قرار داده شود.

·  نمک را در اواخر پخت به غذا اضافه کنید.

·  در زمان خرید نمک به تاریخ انقضا و عبارت نمک تصفیه شده یددار دقت کنید.

·  برای مصرف نمک آشپزخانه و سر سفره از نمک های تصفیه شده ید دار که ناخالصی های نمک معمولی را ندارد استفاده شود.