تغذیه با شیرمادر به ویژه تغذیه انحصاری با شیر مادر برای 6 ماه اول، روش مطلوب تغذیه و پرورش شیرخواران است. شیر مادر حاوی تمام مواد مغذی ضروری، همچنین انواع آنتی بادی ها برای مقابله با عفونت هاست.

تاکنون هیچ نوع شیر مصنوعی معمولی و رژیمی یا سایر ترکیبات، ساخته نشده که معادل این تغذیه طبیعی و بی نظیر الهی باشد. شیر مادر خطر ابتلا به بسیاری بیماری های حاد و مزمن مانند اسهال و عفونت های تنفسی را کاهش می دهد.

حتی در جوامع پیشرفته و شرایط بسیار مطلوب از جمله جایی که آب بهداشتی است و مادران باسواد هستند، شیرخواری که به طور مصنوعی تغذیه می شود، احتمال ابتلا او به بیماری های تنفسی، گوارشی و آلرژی بیشتر است. شیرخوارانی که با شیرمادر تغذیه نمی شوند خطر مرگ آن ها به خاطر بیماری های عفونی 6 برابر افزایش می یابد به همین علت در جوامع محروم از جانشین شونده مناسب و مطمئن دیگری،  به ادامه تغذیه انحصاری با شیرمادر به خصوص در طی سه ماه اول تولد توصیه شده است .

در واقع تغذیه با شیر مادر تداوم حفاظت مادرانه است که جنین در پناه آن از محیط امن داخل رحمی به عنوان شیرخواری خردسال به دنیای خارج منتقل می شود و با تنوعی از عوامل مضر و زیان آور مواجه می گردد. حفظ، حمایت و ترویج تغذیه با شیرمادر یک استراتژی (هزینه، اثزبخش) برای ارتقا و بقا کودک و کاهش بار بیماری های دوران کودکی است.

دلایل کلی برای ترویج تغذیه با شیرمادر عبارتند از :

-  جان بیش از یک و نیم میلیون شیرخوار را در سال نجات می دهد .

-  میلیون ها شیرخوار را از ابتلا به بیماری های شایع قابل پیشگیری نظیر اسهال، عفونت های تنفسی و عفونت گوش حفاظت می نماید .

-  امنیت غذایی شیرخواران را در 6 ماه اول عمرشان فراهم نموده و منبع مهم تغذیه برای کودکان حداقل در دو سال اول زندگی می باشد .

-  روابط عاطفی مادر و شیرخوار را ارتقا می بخشد .

-  تکامل احساسات و روابط خویشاوندی مطلوب را در کودکان پرورش می دهد.

-  سبب کاهش مرگ و میر مادران، ناشی از خونریزی پس از زایمان می شود.

-  ابتلا زنان را به سرطان های پستان، رحم، تخمدان و پوکی استخوان کاهش می دهد.

-  توانایی و حق زنان برای شیردهی و اهمیت مشارکت آنان در جامعه را تصدیق می کند.

-  مخارج تغذیه مصنوعی را جهت سایر هزینه های ضروری خانواده در اختیار می گذارد.

-  منابع حیاتی مانند سوخت، آب، همچنین وقت و انرژی زنان را حفظ و ذخیره می نماید.

-  سبب کاهش هزینه های پزشکی برای پیشگیری و درمان بیماری ها و آلرژی می شود.

-  زنان را به آموختن مهارت تغذیه با شیرمادر قادر می سازد که می تواند به عنوان الگوهای مثبت از نسلی به نسل دیگر منتقل شود .

شواهد بیولوژیکی نشان می دهد تغذیه با شیرمادر حتی در کشورهای توسعه یافته که از امکانات و شرایط بهداشتی بالاتری برخوردارند، شیرخواران را در برابر بیماری های اسهالی، عفونت های تنفسی- تحتانی و عفونت گوش میانی، باکتریمی و مننژیت میکروبی، بوتولیسم، عفونت ادراری محافظت می نماید و این تاثیر با طولانی تر شدن مدت تغذیه انحصاری با شیرمادر ( تا 6 ماه ) افزایش می یابد .

اثرات مفید دیگر شیرمادر را در تکامل شناختی، حفاظت در برابر بیماری های طولانی مدت و بیماری هایی نظیر چاقی، نوع اول دیابت ملیتوس، بیماری کرون و کولیت اولسروز، لوسمی، لنفوم عنوان کرد.

"رویا زارع" کارشناس سلامت نوزادان ، کودکان و ترویج تغذیه با شیرمادر مرکز بهداشت شهرستان شیراز شهدای والفجر