دوران بارداری و شیردهی شرایط خاصی را ایجاد می کند که لازم است توصیه های تغذیه ای در ماه مبارک رمضان برای این گروه خاص رعایت گردد تا مادر و کودک سلامت بهتری داشته باشند.

در سه ماهه اول بارداری بویژه 8 هفته نخست بارداری که سلول های مغزی جنین در حال شکل گیری است، روزه داری به خصوص در ایامی که ساعات آن طولانی است ممکن است صدمات جبران ناپذیری به رشد جنین بزند.

در سه ماهه سوم بارداری نیز بخش عمده انرژی جنین از قند خون (گلوکز خون مادر ) تامین می شود و روزه داری با ایجاد ترکیبات کتونی حاصل از سوخت چربی های بدن برای تامین انرژی می تواند به سیستم عصبی جنین لطمه بزند.

بنابراین در سه ماهه اول و سوم بارداری طبق نظر متخصصین تغذیه و زنان روزه گرفتن توصیه نمی شود. در سه ماهه دوم بارداری با نظر پزشک و متخصص تغذیه اگر مادر کم وزن نباشد، جنین او با توجه به سن جنینی رشد خوبی داشته باشد، فشار خون طبیعی و کالری و مواد مغذی کافی دریافت و مادر بیماری خاصی نداشته باشد روزه گرفتن منعی ندارد.

در زمان شیردهی نیز از آنجا که در 6 ماهه اول شیردهی تنها منبع غذایی نوزاد شیر مادر است و دیده شده که روزه داری سبب اختلال در شیردهی و به دنبال آن اختلال در وزن گیری کودک می گردد، بهتر است در این دوران از روزه داری خودداری نمایند.

در 6ماهه دوم شیردهی و با شروع تغذیه کمکی و به شرط اینکه مادر شیرده از برنامه غذایی صحیح پیروی نماید و منحنی رشد کودک طبیعی باشد، گرفتن روزه منعی ندارد. در این دوره رژیم غذایی مادر باید غنی از پروتئین و ریز مغذی ها از جمله آهن، کلسیم و انواع ویتامین ها باشد بنابراین در صورتی که مادر شیرده مایل به روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان است باید به نکات زیر توجه نماید:

در وعده سحر و افطار و شام منابع پروتئین مانند گوشت یا مرغ یا ماهی یا تخم مرغ و یا حبوبات و انواع سالاد و سبزی و میوه را در برنامه غذایی خود بگنجاند.

برای تامین کلسیم، بخشی از پروتئین و ویتامین های گروه ب به میزان 2 تا 3 لیوان شیر و یا معادل آن از ماست و پنیر استفاده کند.

بعد از افطار و تا قبل از خواب و تا سحر حداقل 8 لیوان آب و مایعات مصرف کند تا بدن دچار کم آبی نشده و حجم شیر مادر کم نشود.

مادر از انجام کارهای سنگین و خسته کننده پرهیز و استراحت کافی برای حفظ انرژی داشته باشد.

"الهام کاووسی" مسئول بهبود تغذیه جامعه مرکز بهداشت شیراز شهدای والفجر