بسیاری از سالمندان در انتخاب و خوردن غذای مناسب با مشکل مواجه هستند. در اینجا به بخشی از شایع ترین مشکلات اشاره شده و راه حل های مناسب برای آن ها پیشنهاد شده است.

مشکل در جویدن غذا:

سالمندان ممکن است به دلیل مشکلات دندانی و یا استفاده از دندان مصنوعی در خوردن موادی مانند میوه، سبزی، گوشت و مغزها )مانند بادام؛ پسته؛ فندوق؛ گردو ) مشکل داشته باشند.

راهکار: تغییر قوام، اندازه یا نوع غذاها :

1-    به جای میوه های تازه استفاده از آب میوه تازه، میوه پخته شده مانند کمپوت های کم شیرین، میوه رنده شده به شکل پالوده و یا خرد و ریز شده

2-    به جای سبزی های خام استفاده از آب سبزی ها )مانندآب هویج(، سبزی های پخته آب پز یا بخارپز له شده مانند گل کلم، لبو، هویج، سیب زمینی، کرفس، نخود فرنگی، لوبیا سبز در کنار غذاها

3-    به جای تکه های سفت گوشت استفاده از گوشت چرخ کرده، سفیده تخم مرغ، پروتئین سویا

4-    به جای مغزهامانند پسته، بادام، فندق  استفاده از مغزهای خرد و نرم شده اضافه شده به غذاها مانند ماست و یا روی سالاد یا داخل غذا

مشکل در بلع:

اختلال بلع در سالمندان ممکن است به دلیل افزایش سن، آشالازی( اختلال در باز شدن دریچه بین مری و معده) ، آلزایمر، سکته و فلج مغزی، نارسایی احتقانی قلب، تروما، سرطان های سر و گردن، دیستروفی عضلانی، اختلالات ریوی، اختلالات معده، سرطان های دستگاه گوارش ایجاد گردد.

در این حالت غذا به مدت طولانی تری در دهان باقی می ماند و یا ممکن است احساس گیر کردن غذا در ناحیه گلو و یا حتی پایین تر از ناحیه گلو ایجاد گردد. برای سهولت بلع و جلوگیری از خفگی احتمالی و پریدن غذا به داخل ریه ها لازم است تغییراتی در غذای سالمندان ایجاد گردد.

راهکار:

1-    در صورتی چسبندگی، خشکی و کاهش بزاق دهان، بیشتر از غذاهای آبکی مانند آبگوشت، عصاره مرغ یا گوشت استفاده کرده و یا آب به غذا اضافه گردد.

2-    اگر در بلع گوشت مشکل دارید می توان آن را به همراه پوره سیب زمینی یا همراه آب گوشت نرم کرده و میل شود.

3-    از مصرف غذاهای خشک و یا چیپسی مانند کراکرها، ماهی های استخوان دار، گوشت سفت، کره بادام زمینی چسبناک، موز و نوشیدنی ها و میوه های بسیار شیرین خودداری شود.

4-    در صورت مصرف مواد غذایی با اندازه کوچک که احتمال پریدن به حلق دارند مانند ذرت بوداده، غلات صبحانه، حبوبات و مغزها، ذرت و یا تکه های کرفس، آناناس، میوه ها و سبزیجات، آنها را به شکل پودر، له شده، پوره، مخلوط میوه و هر شکل مناسب دیگر به طور جدا گانه یا اضافه شده به سایر غذاها میل گردد.

نفخ و برگشت غذا از معده:

نفخ، گاز زیاد و ناراحتی های معده ممکن است سبب شود سالمندان از مصرف برخی مواد غذایی خودداری کنند. این مشکل موجب محرومیت از برخی مواد مغذی مانند ویتامین ها، کلسیم، فیبر و پروتئین می شود.

راهکار:

1-    به جای شیر سرد استفاده از ماست کم چرب، پنیر کم چرب، شیر گرم به شکل ساده یا داخل فرنی، شیر برنج و سوپ، کشک پاستوریزه کم نمک به شکل ساده یا داخل غذا

2-    به جای انواع سبزی های برگ دار و کلم خام استفاده از آب سبزی ها مانند آب هویج و آب گوجه فرنگی و سبزی های پخته مانند لوبیا سبز، هویج و سیب زمینی

3-    به جای میوه تازه استفاده از آب میوه و کمپوت های کم شیرین تهیه شده از انواع میوه ها

4-    برای استفاده از حبوبات برای مدت 4-3 ساعت آن ها را در آب بخیسانید و سپس آب آن را دور ریخته و حبوبات را برای طبخ به غذا )آش، آب گوشت و انواع خورش ها(  اضافه کنید.

یبوست:

یبوست بیماری نیست اما ممکن است نشانه ای از یک بیماری و یا از عوارض بیماری باشد. یبوست ممکن است کوتاه و یا بلند مدت باشد و در سالمندان به دلایل مختلف مانند عدم تحرک کافی، مصرف ناکافی مواد حاوی فیبر مانند میوه ها و سبزی ها، مصرف ناکافی مایعات، بیماری ها مانند دیابت و مشکلات گوارشی به میزان شایعی رخ دهد.

راهکار:

1-    دریافت مایعات بیشتر: مصرف آب، آبجوش، چای بسیار کم رنگ به میزان دو برابر قبل

2-     افزایش مصرف سبزی ها و میوه های تازه مانند گلابی، انگور و انجیر و یا میوه های خشک خیسانده شده مانند آلو، انجیر، قیسی، زردآلو، هلو، نان سبوس دار و یا غلات کامل، انواع غذاهای آبکی مثل سوپ و آش و خورشت های سبزی،کرفس و آلواسفناج

3-     افزودن یک قاشق روغن زیتون به غذا

4-    مصرف منظم صبحانه

5-    تنظیم وعده های غذایی؛ صرف غذا در زمان های منظم