-      سرطان: سرطان سینه و روده بزرگ از سرطان های شایع زنان در ایران هستند و بالاترین میزان مرگ و میر در اواخر میانسالی به علت سرطان سینه می باشد. این در شرایطی است که با خود ارزیابی ماهانه سینه و انجام ماموگرافی پس از 40 سالگی و انجام آزمایش بررسی خون مخفی در مدفوع از 50 سالگی به بعد حتی در افراد بدون سابقه خانوادگی سرطان گوارشی به شناسایی زود هنگام بیماری کمک کرد و می توان از پیشرفت آن جلوگیری نمود.

-      سلامت باروری: مشکلات سلامت جنسی و باروری مسوول یک سوم مسایل بهداشتی زنان 15 تا 44 در تمام دنیاست. سازمان جهانی بهداشت سلامت جنسی را این گونه تعریف می‌کند: «سلامت جنسی وضعیتی از رفاه جسمی، روانی و اجتماعی در رابطه با تمایلات جنسی است که نیازمند رویکرد مثبت و محترمانه نسبت به روابط جنسی است. اختلال عملکرد جنسی معمولاً چند علتی است، اما یکی از دلایل مهم آن وجود انتظارات غیر واقع بینانه در یک یا هر دو همسر است.

-      سلامت مادر: گرچه در حال حاضر بسیاری از زنان از مراقبت های دوران بارداری و زایمان بهره مند می شوند لیکن این مزایا به همه جا تعمیم نمی‌یابد . هنوز هم زنان بر اثر عوارض بارداری، سقط و زایمان جان خود را از دست می دهند. در حالیکه امکان پیشگیری از بسیاری از این مرگ‌ها وجود دارد.

-      عفونت های مقاربتی: اهمیت محافظت در برابر عفونت HIV و ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) (شایع ترین STI در جهان) بر کسی پوشیده نیست. اما انجام اقدامات پیشگیری و درمان بیماری هایی مانند سوزاک، کلامیدیا و سیفلیس نیز حیاتی است.

-      خشونت علیه زنان: زنان می توانند در معرض طیفی از اشکال مختلف خشونت فیزیکی یا جنسی  توسط شریک زندگی یا شخص دیگری قرار بگیرند. امروزه، در دنیا از هر سه زن زیر 50 سال، یک نفر خشونت فیزیکی و یا جنسی را تجربه کرده است. خشونتی که بر سلامت جسمی و روانی آن ها تأثیر می گذارد. برای کارکنان بهداشتی مهم است که نسبت به خشونت هوشیار باشند تا بتوانند به پیشگیری از آن کمک کنند و همچنین از افرادی که آن را تجربه می کنند حمایت کنند.

-      سلامت روان: شواهد حاکی از آن است که زنان بیشتر از مردان مستعد تجربه اضطراب، افسردگی و شکایات جسمانی هستند. علایم فیزیکی که نمی‌توان آنها را از نظر پزشکی توضیح داد. افسردگی که شایع ترین مشکل سلامت روان زنان محسوب می شود. بنابراین کمک به حساس کردن زنان به مسایل مربوط به سلامت روان و دادن اعتماد به نفس به آن ها برای کمک گرفتن، حیاتی است.

-      بیماری‌های غیرواگیر: هنوز هم بیماری‌های غیرواگیر اجازه نمی دهد زنان زیادی به ویژه در کشورهای با درآمد کم و متوسط سن بالاتر از 65 سال را ببینند. کمک به دختران و زنان برای اتخاذ سبک زندگی سالم در مراحل اولیه، کلید زندگی طولانی و سالم است. در ایران بر اساس آخرین پیمایش عوامل خطر بیماری های غیر واگیر سال 1400:

• 31 درصد زنان ایرانی چاق هستند و فقط 28 درصد زنان ایرانی دارای وزن مناسب هستند.   
• 7/14 درصد زنان ایرانی مبتلا به دیابت هستند.
• 33 درصد زنان ایرانی سابقه فشارخون بالا دارند.
• 51 درصد زنان 55 تا 64 سال مبتلا به فشار خون بالا بوده و یا سابقه آن را داشته اند.

این در شرایطی است که با تغییرات گام به گام و مستمر در شیوه زندگی یا تغذیه و فعالیت بدنی می توان از ابتلا به تمام این بیماری ها که طبق تحقیقات جدید از تباط آن به سبک زندگی انسان اثبات شده است پیشگیری کرد.

-      بالا رفتن سن: زنان مسن به ویژه زنان خانه دار که حقوق بازنشستگی و مزایای مناسبی ندارند، ممکن است دسترسی کمتری به مراقبت های بهداشتی و خدمات اجتماعی نسبت به همتایان مرد خود داشته باشند. همراه شدن فقر با سایر شرایط پیری، مانند زوال عقل، زنان مسن را در معرض خطرات سلامتی بیشتری قرار می دهد./

مریم یارپزشکان کارشناس سلامت میانسالان مرکز بهداشت شهدای والفجر