روز جهانی غذا فرصتی است تا بر ارتباط ناگسستنی میان امنیت غذایی، سلامت عمومی و پایداری محیط زیست تأکید شود. در حالی که هدف اصلی، تأمین غذای سالم برای همه است، مدیریت ضایعات غذایی به عنوان یک چالش اخلاقی، اقتصادی و اکولوژیک حیاتی مطرح می شود.

برنامه ریزی به منظور کاهش ضایعات غذایی در خانواده

• نوشتن فهرست خرید باعث کاهش خریدهای احساسی و اقلام غیر ضروری و کاهش بیست درصدی اتلاف غذایی می شود.
• تهیه برنامه غذایی هفتگی باعث جلوگیری از خرید بیش از حد و مصرف غذا قبل از فاسد شدن می شود.
• بررسی موجودی مواد غذایی پیش از خرید باعث جلوگیری از خریدهای تکراری و غیر ضروری می گردد.

خرید هوشمندانه

• تفاوت های ذائقه افراد خانواده را هنگام خرید در نظر بگیرید.
• در نظر داشته باشید که کمبود وقت و کم کردن رفت و آمدها به فروشگاه باعث انبار کردن مواد غذایی نشود.
• بررسی اندازه بسته بندی محصولات هنگام خرید باعث کاهش هدر رفت غذا به میزان بیست تا بیست و پنج درصد می شود.
• مکان و تعداد دفعات خرید مهم می باشد. بیشترین هدر رفت غذا زمانی است که خرید انحصاری عمده در فروشگاه های بزرگ صورت می گیرد و کمترین هدر رفت غذا ( تا نود درصد) با خرید محلی صورت می گیرد.
• مواد غذایی با ماندگاری بالا خریداری شود.

ذخیره سازی - پر اهمیت ترین مبحث

• ذخیره سازی و طبقه بندی مناسب محصولات غذایی نقش زیادی در کاهش هدر رفت غذایی دارد. چیدمان سازمان یافته بر اساس اقلام غذایی جدیدتر و قدیمی تر یا فراوانی مصرف، به همراه تجدید نظم دهی منظم و دوره ای یخچال و کابینت اهمیت دارد.
• از بسته بندی های مناسب برای تاخیر در فساد استفاده گردد.
• میوه ها و سبزیجات در دمای مناسب نگهداری شوند. سیب زمینی، هویج، مارچوبه به منظور جلوگیری از جوانه زدن و تغییر طعم در معرض نور مستقیم قرار نگیرند. محصولات در حال رسیدن باید از میوه های تولید کننده اتیلن دور نگه داشته شوند.
• پایین بودن دمای یخچال و حفظ سردی غذای خریداری شده از فروشگاه تا رسیدن به خانه مدیریت شود.
• از دستورالعمل های واضح برای فریز کردن مواد غذایی استفاده شود. چیدمان و استفاده به موقع از مواد غذایی ذخیره شده درون یخچال یا فریزر، استفاده از ظروف شفاف، استفاده از برچسب ها و نوشتن تاریخ بر روی ظروف باقی مانده مواد غذایی از اهمیت بالایی برخوردار است.
• از تکنولوژی و اپلیکیشن ها برای مدیریت مواد غذایی استفاده شود. یخچال های مجهز به فناوری هوشمند، دوربین یخچال و نرم افزار های تلفن همراه می تواند کمک کننده باشد.

آماده سازی و پخت و پز

• زمان پخت، حجم مورد نیاز غذا به صورت دقیق تخمین زده شود.
• از باقیمانده های غذا در پخت و پز استفاده گردد.

مصرف غذا

اندازه بشقاب در اتلاف غذایی موثر است. استفاده از بشقاب های کوچک تر برای سرو غذا باعث می شود غذا را کمتر و در حد نیاز خود غذا بردارید.

مدیریت باقیمانده های غذایی

• مدیریت و جایگذاری هوشمندانه باقیمانده غذاها در یخچال با استفاده از ظروف شفاف به منظور رویت بهتر و برچسب گذاری تاریخ ذخیره سازی باعث کاهش اتلاف غذایی می گردد. همچنین می توان یک فضای خاص در یخچال ایجاد کر د که فقط برای باقیمانده های غذا اختصاص داده شود.
• نگرش ها نسبت به سرو باقیمانده های غذا ارتقا یابد.

بازیافت و توزیع مجدد غذا

• از پسماندهای غذایی می توان برای غذای حیوانات خانگی یا تهیه کمپوست استفاده کرد.
• فرهنگ اهدای غذا در سطح جامعه می تواند باعث توزیع مجدد غذا و کاهش اتلاف گردد. / «زهرا میرزائی»، کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت شهدای والفجر